de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 11 juni 2011
Klompen versus laarzen
Het is op de kop af zeventig jaar geleden dat Nederlands beroemdste stripheld het dagblad de Telegraaf binnenwandelde, nadat Mickey Mouse door de bezetting niet meer kon worden aangeleverd vanuit Amerika. Die held was – uiteraard – Tom Poes. Uitgeverij De Bezige Bij viert het jubileum met een keurige facsimile-editie van zijn allereerste avontuur, dat al meteen in 1941 in boekvorm verscheen.
Ondanks de lieve tekeningetjes is dit niet zomaar een verhaaltje. De dwerg Pikkin heeft roofzuchtige reuzen laten groeien uit in de grond geplante laarzen. Tom Poes, hier nog zonder Bommel, maakt de reuzen onschadelijk met een list, en laat dan zelf hulpvaardige reuzen groeien uit klompen.
Klompen versus laarzen – bedenk wel dat Nederland op dat moment al bijna een jaar bezet was door de Duitsers. Zou Marten Toonder in een later stadium zijn weggekomen met een dusdanig onverbloemde parabel? De overige 22 verhalen uit de oorlogsjaren zijn in elk geval een stuk braver. Pas in de jaren vijftig vormde Toonder zijn strip definitief om tot een satirische spiegel van het menselijk bedrijf.
Het wachten is nu op een herdruk van de aangescherpte prentenboekuitgave uit 1950, waarin Pikkin redevoeringen houdt voor een echoput.
Marten Toonder: Tom Poes ontdekt het geheim der blauwe aarde.
De Bezige Bij; 64 pagina's; € 7,50. ISBN 978 90 2345 735 0.
Een scan van het in de laatste zin bedoelde boek is te downloaden via multiupload
Andere artikelen over Toonder op deze website:
Hanezang
De wondere schaduwwereld
Heer Bommel komt op
Heer Bommel compleet
Interview
Musical De Trullenhoedster
Heer Ollie als melkkoe
De Toonder Animatiefilms
Toonder-biografie
© Frits van der Waa 2011
