de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 10 december 2014
Stuwende postminimal voor kamerensemble
Steve Reich: Radio Rewrite. Alarm Will Sound e.a. Nonesuch.
Het is dat Steve Reich er zelf zo uitdrukkelijk melding van maakt, anders was het vermoedelijk niemand opgevallen dat zijn recente compositie Radio Rewrite is geïnspireerd op twee songs van Radiohead, Jigsaw Falling into Place en Everything in Its Right Place. Het is natuurlijk wel interessant en bijzonder dat een 'serieuze' componist als Reich - toch al nooit zo'n hokjesdenker - zo duidelijk blijk geeft van zijn affiniteit met popmuziek.
Met dat al klinkt Radio Rewrite vooral als Reich: stuwende postminimal voor kamerensemble, waarin de harmonieën hooguit wat steiler op elkaar staan en de ritmes iets diffuser aandoen dan anders. Radiohead-kenners zullen er waarschijnlijk meer parallellen in aantreffen. Het stuk bestaat uit vijf aaneengesloten segmenten, elk met een behapbare lengte van drie minuten. De uitvoering door Alarm Will Sound is voortreffelijk, dat geldt ook voor de twee aanvullingen, het gitaarstuk Electric Counterpoint en Piano Counterpoint, oud werk dat door Johnny Greenwood en Vicky Chow in een nieuw jasje is gestoken.
Schumann: Variationen & Fantasiestücke. Andreas Staier. HM.
Voor zijn nieuwe Schumann-cd heeft fortepianist Andreas Staier een intrigerende combinatie van stukken gekozen. Hij zet hier de vroegste en de laatste pianocomposities naast elkaar. Tussen de Abegg-Variaties uit 1830 en de Geister-Variationen uit 1854 liggen 24 jaar. Een componistenleven; Schumann is maar 46 geworden. De Fantasiestücke op. 12 en op. 111 completeren het beeld.
Het contrast tussen de bruisende, enthousiaste werken van de jonge Schumann en de donkere, contemplatieve toon van zijn late werk is opmerkelijk. Beide aspecten komen onder Staiers handen uitstekend tot hun recht.
Caldara: La concordia de' pianeti. La Cetra Barockorchester o.l.v. Andrea Marcon. DG (2 cd's).
In 1723 schreef Antonio Caldara een 'componimento teatrale', La concordia de' pianeti, dat werd opgevoerd op 19 november, de naamdag van keizerin Elisabeth. De Italiaanse dirigent Andrea Marcon heeft het stuk opgediept uit de archieven. DG wijdt een dubbel-cd aan deze hernieuwde wereldpremiè.
Het werk heeft met zijn afwisseling van recitatieven en aria's de vorm van een opera of oratorium, maar een verhaal is er nauwelijks: de zeven goden die aan het woord zijn, bezingen voortdurend de schoonheid en voortreffelijkheid van 'Elisa', en de enige conflictstof is gelegen in de vraag hoe het mogelijk is dat een gewone stervelinge de goden overtreft. Caldara, wiens stijl verwant is aan die van Händel, peurt er desondanks een groot scala aan sentimenten uit. De uitvoering van Marcons orkest La Cetra is om door een ringetje te halen. Counter Francesco Fagioli en mezzo Ruxandra Donose leveren met hun flakkerende vocalen erg onrustige bijdragen.
© Frits van der Waa 2014
