de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 30 december 2015
Saeijs' Ysaÿe hoort in de voorste voorhoede
Ysaÿe: Six sonatas op. 27. Door Frederieke Saeijs. LINN.
Voormalig vioolmeisje Frederieke Saeijs is een musicienne met een uitgesproken persoonlijkheid geworden, zo blijkt op haar tweede cd, die ze geheel gewijd heeft aan de zes sonaten voor viool solo die de Belgische violist en componist Eugne Ysaÿe in 1923 componeerde. Hoewel het werk niet zo heel bekend is, is het intussen geen geheimtip meer en zijn er verschillende opnamen voorhanden. Saeijs' versie hoort absoluut in de voorste voorhoede.
De zes sonaten zijn heel verschillend van sfeer en lengte. Gemeenschappelijk kenmerk is dat de viool en haar techniek dragende factor zijn, maar nooit belangrijker dan wat de componist te zeggen heeft. Dat is niet gering. De muziek wemelt van allusies aan diverse genres en verledens, maar bevat ook allerlei special effects, waaronder zelfs kwarttonen.
Saeijs' uitvoering valt vanaf de eerste maten op door haar grote helderheid, maar gaandeweg is het nog boeiender te horen wat een fantastisch vertelster-in-muziek hier aan het woord is. Ze zet daarbij alles op alles, maar schuwt de onderkant van het spectrum niet en gaat in haar dialoog met Ysaÿes noten alles wat op epateren lijkt uit de weg. De opname versterkt dat nog met een prima balans tussen ruimtelijkheid en directheid.
Schumann/Heine. Door Maarten Koningsberger & Matangi Kwartet. Quintone.
Het kunstlied is zo door en door verbonden met de piano dat het een wonderlijke ervaring is als oude bekenden opeens in een nieuw jasje worden gehesen.
Dat doen bariton Maarten Koningberger en het Matangi Kwartet met drie liedcycli van Schumann op teksten van Heine. Het vervangen van de typische pianohamertjes door de milde aanzet van de strijkstokken werkt wonderwel, en nog boeiender zijn de mengingen van stem en snaren die hier en daar ontstaan, vooral wanneer de bariton een tandem vormt met de cello. Koningsberger heeft bovendien een goede neus voor de ironie en de zelfspot die schuilgaan achter de op het oog wat zwijmelende romantiek van Heines teksten.
Rachmaninov: werken voor cello en piano. Harriet Krijgh en Magda Amara. Capriccio.
Volvette romantiek, dat is Rachmaninov, en die krijgt het volle pond bij celliste Harriet Krijgh en pianiste Magda Amara, die hoorbaar uit de Russische school stamt en dus goed raad weet met de weinig terughoudende pianopartijen van deze componist.
De 24-jarige Krijgh is vlijtig in de weer: het is al haar vijfde cd in amper vier jaar. Met intense toon zet ze de breed uitbloeiende melodien in een donkerbruine gloed. Voor de afwisseling is het wel zo fijn dat de finale van de vierdelige cellosonate ook nog wat ritmisch vuurwerk bevat.
© Frits van der Waa 2015
