4. Van de negentiende tot de eenentwintigste eeuw.

Het aantal Waalse Kerken, dat in de loop van de achttiende eeuw al geleidelijk afgenomen was, werd onder koning Lodewijk Napoleon flink beknot (Frans was de landstaal, dus een aparte categorie van Franstalige kerken was in de ogen van de overheersers zinloos). Ook onder koning Willem I werd nog een aantal Waalse Kerken opgeheven, zodat er in 1817 nog maar 21 over waren. Tegenwoordig zijn dat er nog veertien. Deze neergang is deels veroorzaakt doordat de Franstalige Walen geleidelijk assimileerden met de Nederlandse bevolking, deels doordat het Frans als conversatietaal in de afgelopen eeuw meer en meer in onbruik is geraakt. Ook de toenemende secularisatie, waaronder alle kerken in Nederland te lijden hebben, heeft zijn tol geëist.
Niettemin heeft de Waalse gemeenschap, al is ze geslonken, niet aan levenskracht ingeboet. En nu Nederland opnieuw een toevluchtsoord voor vluchtelingen uit den vreemde is geworden (al zijn het geen 'Walen') blijken de Waalse Kerken andermaal in een behoefte te voorzien.

Restauratie van de Waalse Kerk, ± 1890

In de loop van de negentiende eeuw is de Amsterdamse Waalse Kerk twee maal verbouwd, in 1816 en in 1891, waarbij de in de zeventiende eeuw aan de noord- en zuidzijde aangebrachte galerijen weer werden verwijderd. Bij de laatste restauratie zijn verscheidene bouwtechnische fouten gemaakt, die zich bijna een eeuw later wreekten, zodat in 1990-1992 een volgende restauratie nodig bleek, waarbij de kerk opnieuw onderheid werd. Het interieur werd daarbij zo veel mogelijk teruggebracht naar de staat van 1885. Bij deze restauratie werden onder de later aangebrachte vloer zo veel van de oorspronkelijke grafstenen teruggevonden, dat men besloot de vloer voor zover mogelijk in zijn originele toestand terug te brengen (meer over deze restauratie is te vinden op www.bmz.amsterdam.nl/adam/nl/groot/wakerk.html).

Ter gelegenheid van de 400ste herdenking van de Alteratie, in 1978, kreeg het Walenpleintje, dat in de volksmond al eeuwen als zodanig bekend was, een officiële status als straatnaam, zodat het sedertdien ook op stadskaarten vermeld wordt.
Dankzij haar voortreffelijke akoestiek en haar niet minder voortreffelijke orgel is de Waalse Kerk sedert de jaren '70 van de afgelopen eeuw uitgegroeid tot een muziekcentrum van meer dan locale betekenis. Behalve voor kerkelijke activiteiten wordt het gebouw heden ten dage intensief gebruikt voor orgellessen, concerten en cd-opnames, en is een thuishaven geworden voor koren en ensembles van de meest uiteenlopende pluimage - van amateurgezelschappen tot internationaal gerenommeerde orkesten (zie Concertagenda en Concertseries).

Naar het begin van de pagina
 

Terug naar Waalse Kerk